Zespół Szkół w Turobinie

Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka to wydarzenie, które jest obchodzone 20 listopada. Przypada ono w dniu, kiedy w 1989 roku uchwalono konwencję o prawach dziecka. To dobra okazja, aby przypomnieć, czym są prawa dziecka oraz o tym, że ich przestrzeganie jest obowiązkiem każdego.

Niezależnie od pochodzenia, miejsca zamieszkania, koloru skóry czy wyznania każdemu przysługują takie same prawa - prawa człowieka.

SYTUACJA NA ŚWIECIE…

Uchwalenie konwencji nastąpiło z inicjatywy Polski i stało się jednym z ważniejszych osiągnieć naszego kraju w dziedzinie ochrony praw dziecka. Pomimo że deklarację podpisało 196 państw (dane z roku 2016), to niestety nie wszędzie prawa dziecka są przestrzegane. W uboższych krajach młodzież nie ma dostępu do edukacji, opieki medycznej, nie ma także czasu na zabawę, a od najmłodszych lat pracuje równie ciężko jak osoby dorosłe. W krajach pogrążonych wojnami wiele dzieci nie ma poczucia bezpieczeństwa i często odbierane jest im prawo do wolności.

POZNAJ SWOJE PRAWA…

Dorośli powinni uświadamiać dzieci o ich prawach, w taki sposób, aby młody człowiek wiedział, kiedy są one łamane. Jest to bardzo ważne, ponieważ w ten sposób budujemy społeczeństwo obywatelskie. Dziecko znające swoje prawa łatwiej obroni się przed przemocą, krzywdzeniem, dyskryminacją - bo wie, że może liczyć na instytucje, które służą mu pomocą.

PRAWA I OBOWIĄZKI…

Prawa i obowiązki dzieci to dwie odrębne rzeczy. Oczywiście każde dziecko jest zobowiązane do wypełniania swoich obowiązków np. chodzenia do szkoły, słuchania rodziców i opiekunów czy pomocy we wspólnym gospodarstwie.

Niewywiązywanie się dziecka ze swoich obowiązków nie może jednak wiązać się z odebraniem mu jego praw, lecz konsekwencją, jaką może ponieść, jest pozbawienie go jakiegoś przywileju.

DLACZEGO OBOWIĄZKI SĄ WAŻNE?

Pomaganie rodzicom jest jednym z obowiązków dzieci. Pomoc powinna być dostosowana do wieku i umiejętności dziecka. Psycholodzy podkreślają, że nakładanie na dzieci obowiązków domowych jest bardzo ważne i ma wpływ na rozwój, a nawet może warunkować odnoszenie sukcesów w życiu dorosłym.

PRAWA DZIECKA

Prawa dziecka nie są luźnym pojęciem, ale są uporządkowanymi prawnymi zapisami, spisanymi w konwencji o prawach dziecka.

Dokument składa się z 54 artykułów, w których zapisano wszystkie prawa przysługujące dzieciom:

• cywilne,
• polityczne,
• ekonomiczne,
•  socjalne,
• kulturalne.

NAJWAŻNIEJSZE PRAWA DZIECKA:

1. 1.       PRAWO DO ŻYCIA I ROZWOJU-   oznacza, że nikogo nie wolno pozbawić życia, a w obowiązku dorosłych jest opieka nad dziećmi i stworzenie im odpowiednich warunków do prawidłowego rozwoju. Prawo to oznacza, że dziecko powinno mieć zapewniony odpowiedni rozwój fizyczny, psychiczny i intelektualny, a państwo powinno zadbać o odpowiednią liczbę szkół i dać każdemu możliwość zdobycia wykształcenia.
2. 2.       PRAWO DO ŻYCIA BEZ PRZEMOCY I PONIŻANIA- oznacza to, że bicie, znęcanie się psychiczne i fizyczne, wyśmiewanie, obrażanie oraz okrutne traktowanie dziecka jest niedopuszczalne, a każdy przejaw znęcania się nad dzieckiem jest karalny.
3. 3.       PRAWO DO WYCHOWANIA W RODZINIE- odebranie dziecka rodzicom jest niedozwolone. W Polsce tylko sąd może zdecydować o odebraniu dziecka - dzieje się tak w wyjątkowych sytuacjach, gdy rodzice nie chcą, nie mogą opiekować się dzieckiem lub traktują je źle, zaniedbują, nie leczą, gdy jest chore lub głodzą. W takim przypadku państwo ma obowiązek zająć się nieletnim.
4. 4.       PRAWO DO TOŻSAMOŚCI- w Polsce każde dziecko i każda osoba dorosła ma prawo do nazwiska, imienia i obywatelstwa. Po narodzinach każde dziecko musi być zarejestrowane w Urzędzie Stanu Cywilnego. W przypadku dzieci pozostających w domu dziecka, gdy osiągnie ono 13 lat, musi wyrazić zgodę na adopcję oraz na zmianę swojego dotychczasowego nazwiska.
5. 5.       PRAWO DO SWOBODY MYSLI, SUMIENIA I WYZNANIA- dziecko, które jest w pełni świadome, samo może decydować o swoim światopoglądzie - ma prawo myśleć, co chce i wierzyć, w kogo chce. Mimo różnic zdań i poglądów na szacunek zasługuje każdy człowiek. Zabronione jest prześladowanie, wyśmiewanie z powodu np. innego wyznania, poglądu czy obchodzonych obrzędów. Nie można również narzucać innym swojego światopoglądu.
6. 6.       PRAWO DO PRYWATNOŚCI- dziecko ma prawo do dysponowania swoimi rzeczami, prawo do tajemnicy korespondencji. Oznacza to, że nikomu nie wolno (bez uzasadnionych w prawie przepisów) wkraczać w życie i sprawy osobiste dziecka.
7. 7.       PRAWO DO NAUKI- nauka w Polsce jest obowiązkowa i bezpłatna. Każdy może uczyć się tak długo, jak chce i pozwalają mu na to jego zdolności i zainteresowania. Rolą państwa jest zapewnienie odpowiedniej liczby szkół oraz warunków, aby dzieci mogły rozwijać swoje zainteresowania, uczyły się szacunku i tolerancji dla innych kultur, religii czy koloru skóry.

ZASADY, KTÓRE WARTO PODKREŚLAĆ…

Rodzice są najważniejszymi nauczycielami dla swoich dzieci. To właśnie do nich należy nauka zasad i wartości, dzięki którym dziecko będzie w stanie rozróżnić dobro od zła.

Ważne jest także to, aby w wychowywaniu dziecka od małego kłaść nacisk na takie zasady, jak:

• uczciwość,
• tolerancja,
•  szacunek,
•  odpowiedzialność,
•  uprzejmość,
• współpraca,
• empatia,
• przebaczanie.

GDZIE SZUKAC POMOCY?

Kiedy czujesz się ofiarą lub podejrzewasz, że prawa Twoje lub Twoich kolegów są łamane - zawsze możesz zwrócić się o pomoc.

• 800 12 12 12- Dziecięcy Telefon Zaufania przy Rzeczniku Praw Dziecka.
•  116 111 - Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży.
• 800 100 100 - telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci.
• Punkty Bezpłatnych Porad Prawnych.
• Pedagog lub psycholog szkolny.
• Zaufany nauczyciel, wychowawca, dyrektor szkoły.
•  Rodzic lub opiekun prawny.

“Dziecko ma prawo być sobą.

 Ma prawo do popełniania błędów.

Ma prawo do posiadania własnego zdania.

Ma prawo do szacunku.

 Nie ma dzieci – są ludzie…”

                                                                     Janusz Korczak

psycholog

Monika Paluch