Zespół Szkół w Turobinie

CHOROBY I ZABURZENIA PSYCHICZNE

Choroby i zaburzenia psychiczne są związane z umysłem człowieka. Osoba z zaburzeniem nie jest w stanie w pełni kontrolować swoich uczuć, emocji, myśli lub działań. Powoduje to trudności w życiu codziennym. Niektóre choroby lub zaburzenia mogą wymagać krótkiego leczenia, inne z kolei długotrwałego pobytu w szpitalu.

Chorobami i zaburzeniami są na przykład:

• Zaburzenia depresyjne,
• Zaburzenia osobowości
• Zaburzenia ze spektrum autyzmu
• ADHA.

POLSKA NA TLE ŚWIATA

Polska zdaje się nie mieć problemów z zaburzeniami psychicznymi. Według raportów Komisji Europejskiej choroby psychiczne dotykają Polaków najrzadziej. Niestety, za przyczynę niskiej liczby zaburzeń uznano stygmatyzację związaną z przyznaniem się do posiadania zaburzeń.

Niektórzy wciąż uważają, że o chorobach i zaburzeniach psychicznych nie należy rozmawiać - traktując je jako sekret. 73% z osób badanych uważa chorobę psychiczną raczej za wstydliwą - którą ukrywa się przed innymi. (CBOS, 2019).

SPECJALIŚCI

Chorobami i zaburzeniami psychicznymi zajmują się psycholodzy, psychiatrzy i psychoterapeuci. Psycholog udziela jednorazowych porad, prowadzi doraźne wsparcie w trudnej sytuacji. Psychoterapeuci prowadzą długotrwałe terapie. To oni prowadzą regularne spotkania, które pomagają odnaleźć się w trudnych sytuacjach. Psychiatrzy są lekarzami. Leczą oni konkretne choroby i zaburzenia, mogą także przepisywać leki.

 JAK BUDOWAĆ ODPORNOŚĆ

Odporność zdrowia psychicznego można wzmocnić! W zdrowym ciele zdrowy duch - osoby aktywne rzeczywiście mają mniejszą szansę na zachorowanie. Ważne jest także otoczenie - osoby otaczające się wspierającymi osobami, rzadziej chorują na choroby psychiczne. Niestety aktywność fizyczna nie jest gwarantem odporności na choroby i zaburzenia psychiczne. Czynniki zewnętrzne, takie jak sytuacja materialna, przemoc, stres czy prześladowanie, znacząco zwiększają ryzyko wystąpienia zaburzenia lub choroby.

SMUTEK A DEPRESJA

Smutek jest jedna z podstawowych emocji człowieka- którą każdy niestety odczuje w swoim życiu. Smutek jest naturalna reakcją na przykre sytuacje. Depresja natomiast nie jest poczuciem smutku! Zaburzenie to wpływa całkowicie na organizm i może powodować zmęczenie, irytację, ciągłe i nieprzerwane poczucie smutku, wstyd ale także dolegliwości fizyczne takie jak bóle różnego pochodzenia.

Smutek lub chandra są często mylone z depresją- co często tworzy stereotyp możliwości samodzielnego wyjścia z depresji. Depresja jest zaburzeniem stwierdzonym przez odpowiedniego lekarza, nie jest okresowym poczuciem smutku.

STYGMATYZACJA

Choroby i zaburzenia psychiczne można leczyć. Jednakże w społeczeństwie wciąż bywają traktowane jako powód do wstydu. Osoby z zaburzeniami są często stygmatyzowane - patrzy się na nie przez pryzmat choroby, wyklucza ze społeczeństwa lub uniemożliwia leczenie. Osoby z zaburzeniami często są wykluczane z życia społecznego. Społeczeństwo nieprzychylnie patrzy na możliwość zatrudnienia ich np. do opieki nad dziećmi czy jako nauczyciela.

MITY I STEREOTYPY

 Stereotyp osoby chorej psychicznie opiera się na czterech błędnych stwierdzeniach:

• Chory psychicznie jest niebezpieczny, ponosi on odpowiedzialność za swój stan zdrowia,
• choroba psychiczna jest chroniczna i trudna do wyleczenia,
•  chory jest nieprzewidywalny i niezdolny do prawidłowego wypełniania ról społecznych.

Powyższe stereotypy powodują mechanizm błędnego koła. Społeczeństwo stygmatyzuje osoby chore, które nie mogą funkcjonować z powodu wykluczenia.

NIEBEZPIECZNI?

Osoba z zaburzeniem psychicznym jest niebezpieczna wyłącznie wtedy, gdy nie jest poddana leczeniu - i bardzo często stanowi zagrożenie tylko dla siebie! Niektóre choroby i zaburzenia psychiczne wywołują agresję u chorego - lecz można ją kontrolować dzięki odpowiednio dobranym lekom.

CZĘSTE PRZYPADKI

Chcę uświadomić Was, że zaburzenia psychiczne są powszechne. Średnio co piąta osoba doświadczyła zaburzenia psychicznego, a co ósma żyje z zaburzeniem psychicznym! Zaburzenia i choroby psychiczne stanowią jedne z najczęstszych chorób w Unii Europejskiej.

Choroby i zaburzenia psychiczne mogą wydawać się rzadkimi zjawiskami- leczone mogą być zupełnie niezauważalne przez innych! Z danych z roku 2020 wynika, że w Stanach Zjednoczonych 21% społeczeństwa doświadczyło zaburzeń psychicznych . We Francji, Finlandii i Holandii dotykają one ponad 19 % obywateli. W Polsce liczba osób zdiagnozowanych wynosi około 15%.

CZYJA WINA?

Jednym ze szkodliwych stereotypów jest sugerowanie, że chory ponosi winę za swój stan.  Choroby psychiczne spowodowane są często czynnikami środowiskowymi, ciężkim zdarzeniem życiowym lub są uwarunkowane genetycznie.

Niewłaściwym jest sugerowanie aktywności fizycznej jako remedium na zaburzenia. Osoby z zaburzeniami często nie są w stanie podjąć jakichkolwiek aktywności fizycznych- takie sugestie utwierdzają ich w przekonaniu, że choroba jest ich winą. Chory na zaburzenia psychiczne potrzebuje wizyty u specjalisty lub wprowadzenia leczenia farmakologicznego.

LECZENIE ZABURZEŃ

Większość chorób psychicznych nie może być wyleczona, ale ich skutki są minimalizowane dzięki specjalistycznym lekom lub wizytom u specjalisty. Obecny rozwój medycyny pozwala osobom chorym w pełni funkcjonować w społeczeństwie.

Każde zaburzenie lub chorobę psychiczna leczy się inaczej- niektóre wymagają wizyty u psychologa lub psychiatry , inne pobytu w szpitalu. Czasami choroby i zaburzenia psychiczne wynikają z innych, pozornie nie powiązanych schorzeń np. chorób serca czy niewydolności organów.

W PEŁNI SAMODZIELNI

Jednym ze stereotypów dotyczących osób z zaburzeniami jest ich niezdolność do samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie. Prawidłowo dobrane leczenie często niweluje skutki chorób lub zaburzeń - nie sposób wtedy odróżnić osoby z zaburzeniami od zdrowych osób. Niewiele chorób psychicznych wymaga całodobowej opieki.

Ten stereotyp tworzy błędne koło. Osoby chore są stygmatyzowane - obniża to ich samoocenę i wywołuje bierność, przez co wymagają stałej opieki.

 NOWOŚĆ?

Każdego roku liczba zdiagnozowanych chorób i zaburzeń psychicznych jest coraz większa. Większa świadomości społeczeństwa sprawia, że chorzy częściej zgłaszają się do lekarzy. Epidemia Covid-19 i izolacja wpłynęła negatywnie na zdrowie psychiczne społeczeństwa, co także zwiększyło liczba chorób i zaburzeń.

Dawniej choroby i zaburzenia psychiczne traktowano wyłącznie jako powód do wstydu i wykluczenia. Stawiano przez mniej diagnoz, a wielu ludzi ukrywało swoje problemy.

NIE LEKCEWAŻ!

Zaburzenia lub choroby psychiczne mogą dotknąć każdego z nas! Jeżeli czujesz, że Ty lub ktoś z Twojego otoczenia potrzebuje pomocy, natychmiast powiadom o tym odpowiednią osobę!

Choroby i zaburzenia psychiczne nie są żadnym powodem do wstydu. Wymagają one leczenia tak samo jak złamana kość. Nie powinny być także tematem tabu. Nie bój się otwarcie rozmawiać o chorobie i okaż szacunek i wsparcie osobom walczącym z zaburzeniami i chorobami psychicznymi.

GDZIE SZUKAĆ POMOCY?

Każda choroba wymaga leczenia przez odpowiedniego lekarza . Jeśli nie jesteś pewny swoich dolegliwości skontaktuj się z zaufaną , przeszkoloną osobą np. psychologiem szkolnym lub lekarzem rodzinnym.

Jeśli wstydzisz się rozmawiać o swoich problemach z osobami które znasz – skontaktuj się anonimowo z Telefonem Zaufania . Jest on w pełni anonimowy- jego numer nie pojawia się nawet na rachunkach od operatorów. Numer ten to 116 111. Skontaktować możesz się również poprzez stronę internetową www.116111.pl.

ZASADY ABCD TELEFONU 116 111

Anonimowo- podczas rozmowy nie musisz podawać żadnych swoich danych osobowych,

Bezpiecznie- połączenia jest bezpłatne,

Chętnie- konsultanci są gotowi aby rozmawiać z Tobą 24h/ 7

Dyskretnie- wszystko co powiesz, pozostanie między Toba a konsultantem

JAK DBAĆ O SWOJE ZDROWIE PSYCHICZNE- NAJWAZNIEJSZE WSKAZÓWKI

Ciało- bądź aktywny, uprawiaj sport, dobrze się odżywiaj

Samoocena- myśl o sobie dobrze, uwierz w siebie! Zawsze oceniaj swoje zachowanie, a nie samego siebie. Doceniaj drobiazgi i małe sukcesy!

Wypoczynek- relaksuj się i odpoczywaj, rób to co lubisz i wynagradzaj się małymi przyjemnościami.

Mózg- ucz się nowych rzeczy, rozwijaj i ćwicz swoje umiejętności, wymagaj od siebie wysiłku i rzetelności.

WAŻNE TELEFONY

116 111- Telefon Zaufania dla dzieci i młodzieży

800 100 100- Telefon Zaufania dla rodziców i nauczycieli

800 120 002- Niebieska Linia dla osób doświadczających przemocy

112- telefon alarmowy

„Człowiek nigdy nie pozbędzie się tego o czym milczy, aby rozstać się z jakimś bólem trzeba go wyrazić”.                                                                                                                     

                                                                                                                                           J.L.Wiśniewski

PAMIĘTAJCIE NIE BÓJCIE SIĘ PROSIĆ O POMOC!!!!

psycholog

Monika Paluch